Peter Mertens' "persoonlijke" verkiezingsbilan van RESIST, 2003

In een interview in De Standaard refereert Peter Mertens naar “een balans” die hij schreef:

“Peter Mertens. ‘Toen wij in 2003 samen met Dyab Abou Jahjah naar de kiezer trokken onder de naam Resist, zijn wij inderdaad keihard met de neus tegen de muur gelopen. Dat was er echt volledig naast. We hadden al geen kiezers te veel en toen is de helft nog vertrokken.'(...) ...(Z)olang het over de achterstelling van de allochtone gemeenschap ging, klopte het plaatje. Het probleem is dat de campagne toen meer ging over de oorlog in Irak en het Midden-Oosten dan over de problemen hier bij ons. In dat opzicht waren wij afgeweken van onze corebusiness, en dat mag je als partij nooit doen. (...) ‘Ik heb toen voor de partij de eerste balans opgemaakt na de verkiezingen. En dat werd mij door de toenmalige partijleiding zeer kwalijk genomen. Een half jaar lang hebben wij gedebatteerd over de toekomst van de partij. De mensen die toen doctrinair met teksten van Lenin begonnen te zwaaien, hebben de partij verlaten. De mensen die vonden dat wij ons moesten herbronnen, zijn gebleven. Toen hebben wij onze dogmatische vleugel verloren.'¹”

Ik heb toen in 2003 een exemplaar in handen gekregen, ik heb dat ingescand met letterherkenning (ik heb dat met nog enkele partijteksten gedaan) om ze zo digitaal te kunnen bewaren...(de nog resterende "typefouten" zijn nog een gevolg van deze "inscanning"; de gekleurde beklemtoning zijn van mij)

“Van: Peter                                                                                                          03 juli 2003 
Voor : Centraal Comitee                      persoonlijk standpunt, interne tekst

Deze tekst is een ontwerp-bilan, en drukt slechts mijn persoonlijk standpunt uit over de ervaringen met Resist. De tekst werd nog niet besproken op het Politiek Bureau of het Centraal Comitee. Het algemeen kader is het gehele verkiezingsbilan, Resolutie van het CCK over de verkiezingen.

(ontwerp) Verkiezingsbilan RESIST

ANNEX bij Resolutie van CCK over de verkiezingen, 30.06.03

Resultaten Resist:

A'pen : 10.059 stemmen = + 1.100 stmn tgo slechtste uitslag in '99 =+ 12% Senaat : 17.604 stemmen = - 25% tgo slechtste uitslag in 1999 : 24.150 En dus ver weg van de nodige 53.000 stemmen in Antwerpen”

Hier geeft hij aan dat HET DOEL was van deelname aan de verkiezingen, “het halen van genoeg stemmen voor een vertegenwoordiging in het parlement”

Vervolgens geeft hij een beoordeling (ZIJN beoordeling) aan de hand van UITGEZOCHTE citaten uit UITGEZOCHTE rapporten, nota's en reacties:

“Stelling:

1. “Er zijn kameraden die het niet zo erg vinden dat we onze PVDA-kiezers kwijt zijn in Antwerpen. Om de ernst van dat verlies te begrijpen moet men de centrale assen van het werk van een Bolsjewistische partij terug bovenhalen. Onze inplanting onder de arbeiders, werkers is de essentie waarop we fronten kunnen maken zoals Resist. Deze arbeiders en werkers hebben onze boodschap niet begrepen. Dat kan je niet enkel aan de media toeschrijven.”² Een andere kameraad : In de kantons Kapellen, Brecht en Zandhoven incasseren we voor de tweede keer op rij een halvering. We komen in Kapellen van 1,8%. Dat betekent dat we niet gevolgd worden door ons eigen arbeiderspubliek.”³

2. De uiteindelijke balans van Resist is negatief. We hadden dit verkiezingsfront met AEL niet moeten vormen. Het centrale doel van Resist was de eenheid van de arbeiders-klasse te versterken door te verhinderen dat de AEL apart (geisoleerd) naar de verkiezingen zou trekken. We moeten vandaag zeggen dat we het tegendeel hebben bereikt : in plaats van de eenheid te versterken heeft een groot deel van onze achterban afgehaakt. Arbeiders van Belgische afkomst hebben zich helemaal niet in de lijst Resist herkend.

3. Was Resist een tactisch correcte keuze ? , zo vraagt een kameraad - die zich als kandidaat tenvolle in de campagne heeft ingezet - zich af. lk meen van niet. De inplanting in de arbeidersklasse is ons voornaamste objectief. Wat we globaal aan stemmen hebben gewonnen bij een deel van de allochtone Belgen, verliezen we drievoudig bij onze Belgische arbeiders. Dat recuperen zai in de toekornst niet zo eenvoudig zijn. De redenen ? De timing..., de plaatsen op de lijst..., het programma enkel over oorlog en antiracisme... Deze drie handicaps hebben gemaakt dat we de ganse campagne in de defensie werden teruggedrongen.”⁴

Vanuit het als vanzelfspreken aangenomen uitgangspunt (dat in alle teksten “bewezen wordt” door citaten uit “De linkse stroming....” van Lenin): “een revolutionaire deelname aan een verkiezing bestaat er in door in te werken op de onder de meerderheid van de werkers vastgestelde levende verzuchtingen met het doel hun stemmen te winnen om zo te komen tot het behalen van verkozenen” betekenen de volgende formuleringen:

“de inplanting onder de arbeiders”: weten wat er leeft onder de arbeiders en daarop uw verkiezingsprogramma en verkiezings-organisatie-struktuur afstemmen om het behalen van zoveel mogelijk stemmen veilig te stellen.

“de eenheid van de arbeidersklasse te versterken” winnen van stemmen van zowel “autochtone” Belgen als “allochtone” Belgen

Doordat er niet uitgegaan werd van een “inplanting onder de arbeiders” en men verkeerde veronderstellingen maakte hoe “de eenheid van de arbeidersklasse te versterken” maakte men “fouten” die dan bestempeld werden als “gauchistisch” Waarom “gauchistisch”? Omdat beschrijvingen van deze “fouten” werd gedaan gebruik makend van citaten van Lenin uit ......”De linkse stroming, kinderziekte van het communisme”

Om het bestaan van “gauchisme” vervolgens hard te maken zoekt Peter Mertens vervolgens citaten uit uitgezochte rapporten en nota's, die zijn stelling bevestigen dat “die kaders in de PVDA die vast hebben gehouden aan het gauchisme” de hele PVDA naar “ een gauchistische verkiezingscampagne hebben gedreven, met het gekende debacle”.Onthoud even dat hij (door de mond van een lid die hij citeert..) het hier heeft over “de centrale assen van het werk van een Bolsjevistische partij” terug boven te halen.

Door de stelling te maken van het bestaan van “een linkse verkiezingsstrategie” kan hij daar “een analyse” van maken.

“1. Elementen van een linkse verkiezingsstrategie

1.0. de redenering

4. Voor we de elementen aanhalen die ons naar een gauchistische verkiezingscampagne hebben gedreven, met het gekende debacle als resultaat, willen we eerst onze algemene redenering aangeven. We vertrokken in volgende algemene politieke situatie:

- op 3 juli 2002, een jaar voor de verkiezingen, wordt op een seminarie van het Centraal Comitee voor het eerst de verkiezingsstrategie voor 2003 en besproken. Daarin wordt het voorstel gedaan om een campagne te voeren om “ Roberto, Maria en een kameraad in Antwerpen te verkiezen rond een centraal thema tegen de oorlog stop the war, chenge the world”.⁵

- een maand, op 10 augustus 2002, later keurt het Centraal Comité de oriëntatie goed om een revolutionair front tegen de oorlog op te bouwen. In de resolutie wordt de band met de verkiezingen gelegd : “De agressiviteit van de Amerikaanse regering schept gunstige voorwaarden om een breed revolutionair front tegen het imperialisme te ontwikkelen... De verkiezingsstriijd moet ook bijdragen tot de oprichting en de ontwikkeling van een revolutionair front tegen de oorlog, onder leiding van de communisten... De communisten hebben de taak om de gerechtvaardigde afkeer van de massa's voor de burgerlijke partijen en de verkiezingsfarce te ondersteunen en te verankeren... Het ontwaken van het meest uitgebuite deel van het proletariaat, namelijk de migranten uit de derde wereld,... bewijst dat er in het hart van de imperialisme zelf een revolutionaire kiem bestaat.. De verkiezingen zullen ons, binnen de grenzen van de burgerlijke democratie, de kans geven om de omvang van de revolutionaire stroming in opbouw te meten. Wij stellen ons tot doel revolutionaire verkozenen te sturen naar het federaal parlement (2003)...”⁶

- op 27 oktober, 6 maanden voor de verkiezingen, staat de verkiezingsstrategie opnieuw op de agenda van het Centraal Comitee. Er wordt een ontwerptekst voorgelegd, die later aan het Partijcongres moet worden voorgelegd: Wanneer de oorlog effectief losbarst, zal er economisch, sociaal, politiek en ideologisch enorm veel ingrijpend veranderen. Niets zal nog zijn als voorheen. De oorlog zai zonder enige twijfel de campagne van alle partijen van juni 2003 beïnvloeden, zoals we onlangs in Duitsland hebben kunnen vaststellen. De massabetogingen tegen de oorlogsvoorbereidingen in alle grote Europese steden bewijzen, net zoals de enquetes onder de Belgische bevolking, dat er een diepe afkeer bestaat tegen deze oorlog in grote groepen uit bijna alle lagen van de bevolking.”⁷ En het besluit “wij willen dit front (anti-oorlog, nb) een verlenging geven in het kader van de parlementsverkiezingen van juni 2003. (...) Op het niveau van de kamer wordt prioriteit gegeven aan frontlijsten die in de verlenging liggen van het front tegen de oorlog en andere strijdfronten (zoals Sabena).”⁸

- in de ontwerptekst worden drie mogelijkheden gegeven (a) wanneer Maria opkomt voor Bxl-H-V en Leuven en wanneer Roberto D'Orazio opkomt in Henegouwen, (b) wanneer Maria zou opkomen in het franstalig college van Bxl-H-V en Roberto D'Orazio zou opkomen in Waals Brabant, (c) een frontlijst met de AEL in Antwerpen en met Maria, wanneer zij dat zou willen. In elk geval onze andere troeven in Antwerpen uitspelen. Dat bereidt ook de gemeenteraadsverkiezingen van 2006 voor, waartvoor de AEL in elk geval van plan is op te komen. Voordeel : een duidelijk gevecht, zowel tegen Dewinter als tegen de klassieke burgerlijke partijen.”⁹ Het Centraal Comitee keurt de tekst goed met volgende amendering : duidelijk zeggen dat ons doel is een verkozene te behalen van het front, maar het standpunt intrekken dat het niet realistisch is een verkozene te behalen voor de partij.”¹⁰

5. Binnen die situatie werd Resist geboren. De bijkomende argumenten om in het voordeel van Resist te beslissen waren :

- wat is onze verantwoordelijkheid als communisten in de strijd tegen de oorlog ? Hoe brengen we een communistische stem naar voor in een verzet dat wereldwijd steeds meer gedomineerd wordt door religieus fundamentalisme ? In Palestina hebben de communisten van het Volksbevrijdingsfront gekozen samen met Hamas de strijd in te gaan. De kameraden van de Britse SLP-Youth, die veel ervaring hebben met het werk naar de Indische en Pakistaanse gemeenschap in Londen, hadden Dyab Abou jahjah in London uitgenodigd en waren positief over een mogelijke verkiezingssamenwerking.

- wij mogen in geen geval de AEL geisoleerd naar de verkiezingen laten gaan. Een openlijk electoraal conflict is op alle vlakken contraproductief : zij gaan gebroken worden in de kiesstrijd, als electorale concurrent zai hun rechtervieugel die niet met ons wil samenwerkingen versterkt worden, bij onszelf gaan ook de verkeerde - racistisch geïnspireerde - argumenten tegenover de AEL de bovenhand krijgen. Dat was ook de mening van Roberto D'Orazio die ons uitdrukkelijk aanraadde om AEL niet alleen naar de verkiezingen te laten trekken . D'Orazio had toen nog gezegd dat hij een electoraal front met AEL - in het verlengde van Stop USA - zou steunen.

- als D'Orazio en Maria de lijst steunen is het mogelijk ook binnen het arbeiderspubliek de meest radicale vleugel te winnen. Voormalig dokwerkersleider Zwarte Willy zei over Abou jahjah eindelijk een voorbeeld waar de jeugd kan naar opkijken. Het verkiezingsfront moet ook het verzet tegen de oorlog tegen de workers uitdrukken. Twee aparte lijsten zou een scheiding maken tussen antikapitalistisch verzet op de werkvloer en anti-imperialistisch verzet tegen de oorlog. Het front in Antwerpen maakt deel uit van onze algemene verkiezingsstrategie : we willen en een revolutionaire syndicaliste als Maria verkiezen, en een dokter van het volk als Colette zowel hier als in Irak,en een anti-imperialist als Dyab.

- er bestaan mogelijkheden een front ook uit te breiden naar de democratisch-linkse intellegentsia. Na de arrestatie van Dyab Abou jahjah tekenden 300 academici een Open Brief voor zijn vrijlating. Tom Lanoye, Rene Los en Ludo Dewitte brachten binnen Network Recht 100 intellectuelen en kunstenaars samen om Dyab's vrijlating te eisen. Ludo Dewitte was bereid een eenheidslijst te steunen.

- wanneer we eindelijk een doorbraak bij de jonge migranten willen bereiken, moeten we hen precies politiek bij de verkiezingen betrekken. Die groep is traditioneel anti-communistisch. Het is op dit moment dat we dat kunnen doorbreken: in Borgerhout brachten we 210 jonge migranten op de rondreis van twee jonge Palestijnse revolutionairen. De Palestijnse kameraden spraken in totaal voor 4.000 jongeren. Zohra Othman kreeg een staande ovatie voor 1.000 vrouwen van Marokaanse afkomst op Luchtbal. In Antwerpen schreven 60 jongeren van Marokkaanse afkomst zich in voor onze Palestinareis.

- er was ook het charisma van Dyab Abou Jahjah. Hij is de enige die 300 mensen in Aalst op de been brengt. En hij weet ze te overtuigen , vertelde een militant uit Aalst. Een arbeider vertelde op het Politiek Bureau ik heb hem zondag op Studio Brussel bezig gehoord. Hij is een clevere en politiek verstandige mens. Ik heb hem - voor het eerst - bezig gehoord. Een waardige lijsttrekker. Voor mij is dat geen probleem mee.”¹¹

- een verkiezingsfront met AEL zal ons ook opnieuw in het visier van de media plaatsen. Nu al zijn alle camera's op Dyab Abou Jahjah gericht. De BBC, CNN,France2, WDR... ze maken allemaal reportages. Als we het verstandig aanpakken kunnen wij van die persbelangstelling gebruik maken. Anders zullen we volledig uit de boot vallen, en buiten het oog van de storm terecht komen. Zo komt kameraad Kris Merckx voor het eerst in dertig jaar in de Zevende Dag en Zohra Othman een half uur op Radiol en in het VTM-nieuws.

- de eerste open discussie tussen PVDA en AEL, in de kelder van de Groene Waterman bracht 240 mensen bijeen. Voor het eerst een totaal gemixed publiek.

Er was niet alleen enthousiasme. Arbeiders die voordien erg sceptisch stonden veranderden hun mening op basis van de discussie tussen Peter en Dyab.

Eenzelfde ervaring werd meegedeeld uit Zelzate, waar arbeiders van de partij Ahmed Azzuz en Khadija Abbach begin januari warm hadden ontvangen.”¹²

6. De situatie was erg complex. De hele periode is er binnen de partij gediscuteerd over de voor- en de nadelen. Zowel in het Centraal Comitee (hoogste orgaan), als in het Politiek Bureau waren en meningsverschillen en was er veel twijfel. Het gaat niet om een tegenstelling tussen basis en top in de partij, zoals alle burgerlijke kranten begin februari 2003 deden uitschijnen. Het gaat uiteindelijk om een gauchistische verkiezingsorientatie waarover van hoog tot laag in de hele partij debat was. De volgende punten behandelen negen concrete elementen van die gauchistische lijn, als lessen voor de toekomst.

1. de gevaarlijkste fout : onze eigen wensen voor werkelijkheid

Het is duidelijk dat de linksen' in Duitsland hun eigen wens, hun eigen ideologisch-politieke positie voor de objectieve werkelijkheid aanzien. Dat is de gevaarlijkste fout, die revolutionairen kunnen maken... Voor de communisten in Duitsland heeft het parlementarisme natuurlijk 'politiek afgedaan', maar het komt er juist op aan, dat wij datgene, dat voor ons heeft afgedaan, niet als afgedaan beschouwen voor de klasse, niet als afgedaan voor de massa's. Hier zien we juist opnieuw dat de linksen' niet weten te oordelen, dat zij niet als partij van de klasse, als partij van de massa's weten te handelen.”¹³ zo kritikeert Lenin de Duitse communisten wanneer deze laatsten beweren dat het parlementarisme in Duitsland heeft afgedaan.

8. Tijdens de campagne hebben wij onze eigen wens voor werkelijkheid aanzien. Een kameraad van het CCK schrijft : Bij Resist hebben we gedecreteerd dat de fusie tussen het proletariaat van migrantenoorsprong en van Belgische oorsprong zich zou realiseren. In werkelijkheid is er niets van gekomen. Wij hebben dus onze wensen, of liever dat wat wij in onze kleine kaderkring als ambiance hebben aangevoeld, voor werkelijkheid genomen. Dat snijdt ons van de massa's at en versterkt het imago van de partij als een secte naar buitenuit.”¹⁴ De kameraad zegt dat wij de massa's platslaan met de 'juiste lijn' en kritikeert onze werkstiji : in plaats van naar de ideeen van de mensen te luisteren, en te concentreren wat juist is in wat ze zeggen, in plaats van de ideeen te tonen die de partij eenmaken, en te trachten die ideeen naar revolutionaire standpunten te doen evolueren, hebben wij een andere opvatting over de voorhoederol van de partij.

Wanneer de massa's verwarde standpunten innemen schudden we het hoofd en in een uitzonderlijke pedagogische inspanning formuleren wij de juiste lijn die wij vervolgens liefst in een pamflet of in een open brief in de krant aan het uitdelen.”¹⁵

9. Een ander voorbeeld. We zijn vertrokken van de juiste bekommernis : Geen front makken met AEL betekent deze organisatie overlaten aan de repressie en het isolement. Geen front maken betekent dat AEL zich alleen met zijn eigen programma exclusiefvoor de migranten presenteert..., en dus buiten de algemene strategie voor het geheel van de volksmassa's, zoals dat nu het geval is in het programma van Resist.”¹⁶ Maar dan springen we onmiddellijk over naar onze wens, naar wat we willen: We winnen aan eenheid van de werkende klasse. Dat kan alleen als ook de arbeiders van Belgische origine de eenheid begrijpen, als de hele klasse daar klaar voor is. Wanneer kameraden argumenteerden dat we te ver sprongen, dat dit niet het bewustzijn was onder de massa's, hebben we geantwoord : we moeten het doen begrijpen . In het antwoordrapport van het Politiek Bureau op de vele opmerkingen schrijven we : we moeten de arbeiders doen begrijpen dat het racisme in de kaart speelt van hen die de wereld in de oorlog en de miserie storten. We moeten alle steun zoeken om op dit punt doorbraken te realiseren.”¹⁷ Achteraf maakt een gemeenteraadslid, en lid van het CCK, het bilan op : “ We hebben eenzijdig de nadruk gelegd op het probleem van de eenheid van de arbeidersklasse. Dat realiseer je toch maar doorheen een gezamenlijk programma, en in een gezamenlijke strijd ? Leggen we de lat ten opzichte van de Belgische arbeiders niet veel te hoog ? Wordt het punt: van de eenheid niet beter opgelost in de gezamenlijke strijd, zoals de mijnen. Bij elke racistische rel is het uitslaande brand. Dat kunnen we toch niet in een periode van verkiezingen oplossen. Dat is onszelf met de rug tegen de muur zetten.”¹⁸

10.Wij zijn dus vertrokken van de stelling wat theoretisch juist is, is waar . De politieke argumentatie om de AEL niet te laten isoleren en om op een gemeenschappelijke lijst eenheid tussen arbeiders van Belgische en migrantenoorsprong te realiseren, was louter theoretisch. Het mag politiek correct zijn, maar het is niets waard en is in zijn tegendeel omgeslagen (arbeiders van Belgische afkomst die afhaken) omdat het niet vertrok van de praktijk. Het is intellectualistische redenering die zegt : gelijk hebben betekent ook gelijk halen. In plaats van de waarheid te zoeken in de theorie moesten we de waarheid zoeken bij onze beste mensen, verkozenen, delegees. In de kritiek op de "linkse' orientatie van de Duitse communisten gaat Lenin verder : U hebt de plicht, niet af te dalen tot het peil van de massa's, niet tot het peil van de achtergebleven lagen van de klasse. Dat is onbetwistbaar. U het de plicht hun de bittere waarheid te vertellen... Maar u hebt tegelijkertijd de plicht, de feitefijke graad van het bewustzijn en de rijpheid juist van de gehele klasse (en niet alleen van haar communistische voorhoede), juist van de gehele werkende massa (en niet alleen van haar meest vooruitstrevende vertegenwoordigers), nuchter te onderzoeken.”¹⁹

Herinner u “centrale assen van het werk van een bolsjevistische partij”? Hier wordt GESUGGEREERD en GEINSINUEERD, aan de hand van twee uitgezochte citaten uit een uitgezocht boek van Lenin (“zwaaien met de boeken van Lenin”...hetgeen hij zo verwerpelijk vindt in het interview in De Standaard) dat een communistische partij MOET meedoen met (Europese, Belgische of/en Vlaams-parlementaire, gemeensteraad-,)verkiezingen met het streven GENOEG stemmen te winnen om VERKOZENEN te hebben. In de keuze "welk profiel willen we de mogelijke kiezers voorhouden", en "waarmee we dus denken zoveel mogelijk stemmen te winnen" kan men (aan te tonen met die citaten van Lenin) “gauchistische” fouten maken. IN FEITE stelt Peter Mertens: een communist moet reformist worden en blijven, zolang het nog mogelijk is en de “massa's” nog vatbaar zijn voor VERKIEZINGS-programmas en de communisten moeten als goede reformisten het voor de massas van vooral werkers het meest aanlokkelijkste (populistische) programma ontwerpen (via enquetes bv...) om zo het meeste kans te maken om genoeg stemmen te krijgen voor parlementaire vertegenwoordiging.

Elk front, elke verkiezingsalliantie dient om het IMAGO van de PVDA te versterken.... zodat bij de mensen betrokken in de “strijdbeweging” zo enthousiast worden voor de PVDA zodat ze er bij de eerstvolgende verkiezingen voor zullen stemmen.
De organisaties die gekozen worden om mee in front te gaan, moeten ergens hun glans kunnen overdragen op de PVDA, en in de toekomst stemmen kunnen aandragen die bijdragen tot wat de PVDA als “goed” verkiezingsresultaat beschouwt. De gedachte was: “AEL niet alleen naar de verkiezingen laten gaan” want de stemmen voor een AEL verkiezingslijst zijn dan “verloren” voor de PVDA.... “De eenheid van de arbeiders realiseren” betekende dat men dacht dat RESIST zowel de traditionele PVDA-stemmers zowel als “nieuwe” stemmen (van de Belgen van “allochtone” afkomst) zo lokken.

Het is volgens Peter Mertens (“bewezen” door de citaten van Lenin) “gauchisme” als men DENKT (zonder bij het doel-kiezers-publiek te peilen – maar door alleen in besloten groep er over gediskuteerd te hebben) dat men de kies-intenties weet en daaraan gekoppeld een verkiezingsprogramma opstelt.

Maar hij moet dan eerst VOORAF al stellen “wat juist” en “wat niet juist is”.....dus ZIJN IDEEËN als WERKELIJKHEID poneren!

En hierbij wordt VOORINGENOMEN GESTELD, wat “juist”en wat “juiste theorie” is zodat:

“Geen front makken met AEL betekent deze organisatie overlaten aan de repressie en het isolement. Geen front maken betekent dat AEL zich alleen met zijn eigen programma exclusiefvoor de migranten presenteert..., en dus buiten de algemene strategie voor het geheel van de volksmassa's, zoals dat nu het geval is in het programma van Resist.”²⁰ Maar dan springen we onmiddellijk over naar onze wens, naar wat we willen: We winnen aan eenheid van de werkende klasse. Dat kan alleen als ook de arbeiders van Belgische origine de eenheid begrijpen, als de hele klasse daar klaar voor is.”

Waarbij “we winnen aan eenheid van de werkende klasse” gewoon betekent “we winnen NU genoeg stemmen om een parlementaire vertegenwoordiging te bekomen”.

Bij zowel de Belgische arbeiders als die van “migrantenoorsprong” zou er zoveel verzet zijn tegen de imperialistische oorlog en zoveel enthousiasme voor het Iraakse verzet TEGEN dit imperialisme zodat er enorm veel stemmen zullen zijn voor DIE partij die meedoet met de verkiezingen die dit uitdrukt: RESIST....en wellicht “als AEL alleen naar de verkiezingen gaat” vangen ZIJ al die stemmen op. DAAROM mogen wij (PVDA) AEL niet alleen naar verkiezingen laten gaan.... en met RESIST kunnen we die stemmen “naar ons (PVDA) kanaliseren”.

Omdat “meedoen” met verkiezingen met de doelstelling om zoveel mogelijk stemmen te winnen (via een aan de verzuchtingen van het kies-doel-publiek beantwoord “programma”) een (volgens de uitgezochte citaten alsof Lenin dit zélf als “communistisch” correcte strategie beoordeelt), moet de organisatie van de “communistische “ partij in overeenstemming worden gebracht (“de centrale assen van de werking van een Bolsjevistische partij” weet u wel) En Peter Mertens “toont aan” (hij voelt zich gesterkt door de citaten van Lenin) dat hier ook “gauchistische” fouten worden gemaakt.

11.De opvatting dat de waarheid vertrekt vanuit de juiste theorie uit zich ook in de opvatting over de democratie in de partij. Het is waar dat totnogtoe de verkiezingscampagnes niet op een congres werden besproken. Maar in de huidige context was dat niet meer dan logisch. Het congres had in de eerste plaats moeten dienen om de feitelijke graad van bewustzijn van de hele klasse te meten via de best ingeplante kameraden. Het had zo moeten georganiseerd worden, met enqueteformulieren en een tribune voor die kameraden. Nu werd eerder de klemtoon gelegd op het uitzonderlijke feit dat het congres over verkiezingen handelde : De tweede zitting van het Zevende Congres van de PVDA had plaats op een ogenblik van dreigende oorlog tegen Irak en op een ogenblik waarop de mediahetze en de repressie tegen de AEL een hoogtepunt hadden bereikt. In die omstandigheden besliste het Centraal Comitee deze tweede zitting te benutten om met alle verkozen Congresafgevaardigden een eenheid te bereiken omtrent onze beoordeling van de huidige politieke situatie en van de mogelijke partner voor een verkiezingsfront (AEL). Wij zijn een revolutionaire partij, en het is een uitzonderlijke maatregef dat een dergelijke kwestie aan een Congres wordt voorgelegd. Normaal behoort het opstellen van een verkiezingsstrategie, net zoals die van een algemene staking, tot de bevoegdheden van het Centraal Comitee, dat de partij leidt tussen de congressen in. Door dit wel voor te leggen aan een Nationaal Partijcongres werd een maximum aan democratische betrokkenheid en beslissingskracht van het geheel van de partij gerealiseerd in het beslissen rond een verkiezingsorientatie., schrijft het Politiek Bureau nadien aan de congresafgevaardigden.²¹

12.Op de tweede zitting van het partijcongres werden ook de nieuwe partijstatuten goedgekeurd. Daarmee kregen ook een hele nieuwe groep raadgevende partijieden hun plaats in de partij. Kameraden die het dichtst aan de basis staan in de bedrijven en in de wijken. Er werd beslist een jaarlijkse Algemene Raadgevende Vergadering te organiseren om hun mening te kennen. Dat is een democratische maatregel, maar ze is niet consequent toegepast. In februari, de cruciale maand tijdens de campagne (bekendmaking in de pers), wordt geopteerd om de Algemene Raadgevende Vergaderingen te gebruiken om het standpunt van de Partij toe te lichten. Normaal moesten deze vergaderingen dienen om de de massalijn in de partij toe te passen. Nu werd het merendeel van de vergadering gebruikt om het standpunt van de partijieiding uit te leggen. De Raadgevende Vergaderingen werden omgebouwd in algemene mobilisatievergaderingen . Dat de raadgevende vergaderingen dienen om de mening, de raad te vragen moet een principe worden in de partij waar niet kan worden van afgeweken.

13.Dat is zo gebleven tijdens de hele campagne. De kiescampagne is gekenmerkt door een ongelooflijke energie om de eigen leden te overtuigen van onze kiesalliantie. Dat kan niet de inzet van de kiesstrijd zijn. Een kiescampagne zou op maat moeten gesneden zijn van de leden, zodat alle energie dubbel naar buiten zou kunnen gebruikt worden. Dat is enkel mogelijk wanneer we tenvolle steunen op de revolutionaire leden die het best zijn ingeplant.

Op het moment van het Zevende Congres (2001) was de overheersende politieke en ideologische lijn die van een radicale kleinburgerij maar wél in zekere mate antiimperialistisch (en daarom antiracistisch, antikolonialistisch) van opstelling. Haar “marxistische” opstelling was dogmatisch, eclecticistisch. Hiertegenover stond, IN de PVDA, een BURGERLIJKE consequent REFORMISTISCHE strekking, die gebruikmakend van het overheersende dogmatisme EN de bij haar zélf gedegen encyclopedische kennis van marxistische werken genoeg argumenten kon vinden om haar standpunten te verantwoorden. De tegenvallende (in tegenstelling met de verwachtingen) verkiezingsuitslag was een gedroomd moment voor de REFORMISTEN om komaf te maken met de radikaal kleinburgerlijke stroming. De consequent revolutionaire stroming bestond eigenlijk niet meer in de PVDA. Die was verdeeld over individuen die zich omwille van de loyauteit voor de “leninistische partijprincipes” zich niet als fractie organiseerde in de PVDA. Zij werden door zowel de radicaal kleinburgerlijke stroming als zowel de burgerlijk reformistische stroming gewoon doodgezwegen. Dezen hadden het “voordeel” dat de consequente revolutionair bij uitstek in de PVDA, Ludo Martens, toenemend onderhevig was aan alzheimer.

De “kritiek” van Peter Mertens hierboven moet men eigenlijk zo formuleren: Daar het Zevende Congres overheerst werd door een radikaal kleinburgerlijke stroming en daarom inconsequent was, waren de organisatieprincipes én hun toepassing dat ook. IN FEITE pleit Peter Mertens voor een consequent REFORMISTISCHE opstelling én daaraan gekoppeld, de consequente organisatorische principes voor een REFORMISTISCHE partij.

Aangezien de revolutionaire opstelling verlaten werd, waren de organisatorische principes van een revolutionaire partij OOK niet meer nodig. Een grote toestroom van nieuwe leden, enthousiast voor de “nieuwe” opstelling van de PVDA, zou “democratisch” geraadpleegd genoeg “meerderheid” aandragen voor toekomstige verkiezingsprogrammas....(Hoe dit gebeurde kunt u HIER lezen of HIER rechtstreeks op scherm)

1.2. de stem van voorhoedearbeiders, delegees, verkozenen in de partij

14.We hadden die fout kunnen voorkomen wanneer we vanaf het begin ernstig naar de mening van de best ingeplante kameraden hadden geluisterd : arbeiders, syndicalisten, gemeenteraadsleden, dokters... Sinds het zevende congres zijn heel wat arbeiders en syndicalisten, alsook een gemeenteraadslid van de PVDA, in het Centraal Comitee van de PVDA verkozen. De discussie was er, en niet alle arbeiders en syndicalisten in de leiding hebben dezelfde opinie geuit. Maar de stem van deze kameraden werd bekeken als een van de vele stemmen in deze moeilijke situatie. We moeten maatregelen nemen dat hun stem in essentiele debatten ook effectief doorslaggevend kan zijn.

15.Op een van de beslissende Centraal Comitee's, net voor de tweede zitting van het Zevende Congres, kwam een kameraad syndicalist en gemeenteraadslid tussen : lk denk dat de situatie niet rijp is, zeifs bij de migranten is er zeel veel discussie. Er is inderdaad een kleine laag radikalen. Maar we onderschatten het werk van de tegenstander. Er is ook veel kritiek. Een verkiezingscampagne is de campagne waar de partij zich tot een zeer breed publiek richt. lk denk dat in dat publiek het niet aangepast is om in een front met AEL te werken. lk ben absoluut voor om met hen te werken tegen de oorlog, maar dat is niet hetzelfde voor de verkiezingscampagne... lk ben eerder voor een partijcampagne.”²² Op zijn tussenkornst volgt slechts één expliciet antwoord. Een kameraad zegt: ik ben niet akkoord met de kameraad. Hij moet de besluiten uit het Zevende Congres trekken. We moeten in elk geval een front tegen de oorlog sluiten, dat is onze eerste politieke taak. Het is logisch dat een front met de AEL de beste garanties geeft. En de rol van Antwerpen daarin is duidelijk. Voor de verkiezingen moeten er wel voorwaarden gesteld worden : de leiding van de partij aan het front, plaatsen twee en drie op de lijst, kameraden uit de arbeidersklasse... We moeten een opvoedingscampagne voeren in de partij. Het telt niet om verkozenen te halen, we moeten vooral politiek versterkt uit de campagne komen.”²³

16.De kameraad die oppert dat verkiezingen en antioorlogscampagne twee verschillende tereinnen zijn, wordt opnieuw verwezen naar het Zevende Congres. Die fout komt ook later terug, wanneer het Politiek Bureau verschillende opwerpingen over Resist beantwoord. Op een kameraad die zich vragen stelt rond de verkiezingsstrategie wordt geantwoord : “stel eerst uw mening over de anti-oorlogsstrategie in vraag. Indien men zijn opvattingen (over het anti-oorlogsfront, nb) niet bewust corrigeert, kan men ook geen correcte opvatting hebben over een verkiezingsfront, wat zich uitdrukt in : "ik geef u op een briefje dat het met formules zoals : het verkiezingsfront is een politiek verlengstuk van ons front tegen de oorlog niet meteen zal pakken'. Nochtans is dat de essentie van ons verkiezingsfront.“²⁴

De kameraad gemeenteraadslid die pleitte om de samenwerking met AEL uit de vredesbeweging niet klakkeloos met de verkiezingen verder te zetten, had gelijk.

De essentie van zijn argument was : Een verkiezingscampagne is de campagne waar de partij zich tot een zeer breed publiek richt. lk denk dat in dat publiek het niet aangepast is om in een front met AEL te werken.

17.Dat er een idee leefde om naadloos van anti-oorlogscampagne naar verkiezingscampagne te gaan sprak een week later ook uit de tweede zitting van het Zevende Congres. In een en dezelfde discussie werd overgegaan van de samenwerking met de Arabisch Europese Liga op anti-oorlogsviak naar de samenwerking op electoraal vlak. Er werd op de tweede zitting geen grondige discussie gevoerd over een algehele electorale strategic, hoewel eerst voorzien was een verkiezingstekst voor te leggen. Integendeel, de verkiezingsdiscussie werd als laatste korte discussie gehouden na de lange discussie over de algemene beoordeling van de Arabisch Europese Liga. We moeten weten wat we willen : zulke fronten opbouwen, maar er tegelijk ons verkiezingsiot aan verbinden ?... lk zie Resist eerder als een actiegroep, als beweging. Niet als politieke partij. Het is toch een raar electoraal initiatief, dat ons een groot deel van de eigen achterban kost ?, zo maakt de kameraad gemeenteraadslid, en lid van het Centraal Komitee, het bilan op.²⁵ Een arbeidster uit de Zuiderkempen maakt diezelfde balans na de verkiezingen : Voor veel mensen is er nog een groot verschil tussen samen tegen de oorlog (Stop USA) en samen naar de verkiezingen (Resist).”²⁶

18.Na de xxx, schrijft dezelfde kameraad gemeenteraadslid een brief aan het CCK xxxx Het wordt verworpen om formele redenen.

19.Niet alle kameraden arbeiders en syndicalisten deelden dezelfde mening. Er was een veelheid van rapporten en meningen. De vraag is of in die veelheid en complexiteit de mening van de meest revolutionaire, ingeplante mensen doorslaggevend is in het oordeel van watjuist is en wat tout. Enquetes veronderstellen dat men alle opinies aanhoort, of ze nu positief of negatief zijn. Het komt erop aan zijn feeling te ontwikkelen en elk ding te onderzoeken, om te oordelen of het goed of slecht is, of men het moet aanvaarden of afwijzen. De opinies onder het volk kunnen verschillen over eenzelfde ding : wat men moet doen is een onderscheid maken tussen die opinies nadat men ze heeft aanhoord. Men moet de juiste opinies aannemen en men moet de verkeerde opinies bekritiseren om ze recht te trekken , zo wordt Mao geciteerd in het partijwerk Partij Van De Revolutie".²⁷

20.We moeten ook maatregelen nemen om onze gemeenteraadsleden, als revolutionaire antennes, te betrekken in de belangrijkste partijbeslissingen. Sinds vijf kameraden in 2000 werden verkozen in de gemeenteraad, zijn ze slechts een keer samengeweest. We moeten snel een comissie van het CCK met deze kameraden oprichten die zich in elk geval moet uitspreken over alles wat met verkiezingen heeft te maken.

Hier citeert Peter Mertens zelfs .....Mao Zedong om de inconsequentie van de radikaal kleinburgerlijke stroming “te bewijzen” in hun poging de “inplanting in de arbeidersklasse” van de PVDA en “het sterke imago gewonnen in de strijdbewegingen van de PVDA” niet consequent gebruikt wordt om toegepast te worden in de strijd in de verkiezingen in het behalen van stemmen en verkozenen.

De term “voorhoede-arbeiders” is hierbij een ouvrieristische omschrijving van goede antennes in de wereld van de arbeid, zoals de syndikalisten dat zijn voor de overheersende stemming aan de basis in de vakbonden. HUN reacties opmerkingen en verslagen moeten bij uitstek gebruikt worden om in de vakbondsorganisaties en onder de arbeiders zoveel mogelijk stemmen te kunnen ronselen en de meest aanlokkelijke “programma-punten” die hiervoor dienen opgesteld te worden.

Maar een volledige lezing van het werk van Lenin, waaruit de citaten worden gekozen, toont aan dat in feite gepleit wordt door Peter Mertens om de “centrale assen van de werking van de bolsjevistische partij” te DOORBREKEN, zodat DAN via “de democratie” de partij volledig kan afgestemd worden op “het behalen voor genoeg stemmen voor het bereiken van een parlementaire vertegenwoordiging” waarbij men zich niet meer laat afleiden door andere ("gauchistische") opvattingen over "waarom en hoe meedoen met verkiezingen".
Dus ECHTE PVDA-militanten met nog ECHTE revolutionaire opstelling hadden die werken, waaruit zowel de radicale kleinburgers als reformisten uitvoerig CITEERDEN, kunnen gebruiken om hen te ontmaskeren en de echte strijd “tussen twee lijnen” (tussen de revolutionaire en de burgerlijke opstelling) te kunnen voeren. Hierover straks meer.

In de aanloop van de verkiezingen en met de actualiteit van de oorlog en de algehele afwijzing van die oorlog door een groot deel van de bevolking en met nog niet genoeg tegenargumenten (de slechte verkiezingsuitslag moest zich nog realiseren....) stonden de “consequent” BURGERLIJK-REFORMISTISCHE elementen in de leiding van de PVDA wat in verdediging gedrongen, tegenover de radicaal kleinburgerlijke -maar nu enthousiast zich anti-imperialistisch (en dus ook antiracistisch) opstellende elementen in de leiding van de PVDA. Zij voelden zich “geviseerd” (wellicht TERECHT!) als “rechts-opportunisten”.

1.3. de strijd tussen twee lijnen wordt strijd tegen rechts-opportunisme

21.De partijieiding kende de problemen van haar basis. Naast de talrijke nota's en celverslagen werd ook een centralisatie gemaakt van alle politieke discussies op de eerste Algemene Raadgevende Vergaderingen in de Partij, die in februari doorgingen. Op die basis werd het rapport gemaakt van het Politiek Bureau. In het rapport worden alle opwerpingen tegen Resist een voor een beantwoord, en wordt enkel strijd gevoerd tegen rechts-opportunisme . Niet eenmaal wordt links-opportunisme of gauchisme bestreden. Het democratisch centralisme verloopt via een politieke lijn, een keuze in de beoordeling van alle argumenten. Zo zegt het rapport: De partij heeft niet enkel nood aan democratie maar ook en vooral aan een leiding die zijn verantwoordelijkheid opneemt voor de partij. Statuten punt 27 : de partij heeft niet alleen democratie nodig, maar vooral centralisme.”²⁸

22.Het probleem is niet in alleen het gebrek aan massalijn bij de best ingeplante revolutionaire kameraden. Want er waren ook de meningen van dokwerker Zwarte Willy en Roberto D'Orazio die voor het front waren. Het probleem is vooral de beoordeling van de massalijn, volgens een gauchistische politieke lijn. Wanneer kameraden zeiden dat er heel veel discussies waren over de standpunten van Dyab over vrouwen en homo's werd geantwoord wij willen dus naar de massa's toe niet het debat voeren en 90% van onze tijd steken in het verdedigen en doen aanvaarden van de AEL, in de uitleg over hun opvattingen over homo's enzovoort. We willen wel alle inspanningen concentreren op "het doen begrijpen van de noodzaak van strijd tegen de imperialistische oorlog', en van daaruit onze frontpolitiek argumenteren.”²⁹ De idee erachter was wellicht dat de discussies over vrouwenrechten en homo's onbelangrijk waren en dat ze ons afleidden van de echte inzet . Nochthans is het precies dat wat is gebeurd : De ganse campagne heb ik moeten besteden aan : 'neen, Dyab is geen crimineel of moslim-fundamentalist. Neen, het is geen partij van de Marokkanen. Neen, Resist is een front, geen partij. De PVDA blijft bestaan ats onafhankelijke partij enz../ We zijn de ganse match op eigen speelhelft teruggedrongen geweest en bij eike aanval doelpunten gei'ncasseerd en uiteraard zeif niet kunnen scoren. (met alle respect voor alle kleine pogingen tot scoren). , schrijft een communistisch kandidaat op de lijst Resist. En, voegt hij er aan toe : We moeten ons niet alleen verzetten, we moeten ook winnen.”³⁰

23.Een tweede "links' idee is de stelling dat hoe meer stof er wordt opgewaaid, hoe beter het gaat. De waarde van de alliantie kan maar begrepen worden als men de tegenstand bekijkt. , staat in het activiteitenrapport van het Politiek Bureau.³¹ Als die stelling inderdaad waar zou zijn hadden we nu goud in het parlement. Want tegenstand, die is er meer dan genoeg geweest. Een arbeider : Wat we vernamen was dat Abou Jahjah een crimineel was, betrokken bij frauduleuze financiering, dat hij een pedofiel was, dat hij betrokken was bij wapenhandel, dat hij een vrouwenhater was enz... In feite hebben onze tegenstanders onze boodschap bepaald in plaats van dat we dat zeif deden.”³² Een delegee bij de Stad Antwerpen : wij zijn deze campagne veel meer in het nieuws geweest. Ik dacht ook "slechte reclame is beter dan geen'. Maar toch werkt het niet. Als AEL in een slecht daglicht werd gesteld, dan zei men er automatisch bij dat de PVDA met hen samenwerkte. Het: was altijd gelieerd aan geweld, verdachtmakerij, enz...”³³

24.Een derde links idee vertrekt vanuit het standpunt dat het halen van een verkozene secundair was, dat vooral een politieke campagne van tel was. Op die basis is We moeten een opvoedingscampagne voeren in de partij. Het felt niet om verkozenen te halen, we moeten vooral politiek versterkt uit de campagne komen. , zei een kameraad op het CCK.³⁴ In zijn bilan legt een syndicalist van het CCK het verband uit tussen willen winnen en het zoeken naar de beste tactiek : Frontale aanvallen op het racisme zijn niet uitgesloten. Maar een belangrijk tactisch principe stelt dat men altijd goed moet analyseren wanneer men aanvalt en wanneer niet.

Arbeiders die veelal in een constante conflictsituatie leven met hun chef en hun patroon zijn daar constant mee bezig. Wanneer zai ik dat zeggen en wanner niet, wanneer zai ik dat doen en wanneer niet, hoe zai ik dat zeggen of doen ? De wil om de wetten van de taktiek te begrijpen hangt vaak samen met de wil om te winnen, om practische resultaten te boeken. Tactiek is in wezen het zoeken van de juiste weg, en omweg, de juiste middelen en het juiste moment om een bepaald doel te bereiken.”³⁵ We hebben ons doel niet bereikt. Na de verkiezingen zeiden patienten aan hun Hobokense volksdokter: Ik had het U gezegd, ge gaat veel stemmen verliezen. Vroeger respecteerde iedereen u, ook at waren ze niet akkoord. Nu zeggen ze 'Merckx is zot geworden', met dat krapuul van Jahjah. Ge moet dat horen op de Duivenbond. Ze waren kwaaier op u dan op de groenen die ons verhinderden met de duiven te spelen.”³⁶

1.4. de schoktherapie van één tegen allen

25. De stelling hoe meer de vijand ons aanvalt, hoe beter we bezig zijn , voedt het gauchisme. Een jonge militant zegt : Ik zai Resist als een soort provocatie. Het was niet alleen een provocatie tegen het establishment, maar ook voor mensen rond ons.”³⁷ Een andere jonge kameraad beaamt : Dat dacht ik ook. Maar we moeten dus in vraag durven stellen dat wat Dyab een 'schoktherapie' tegen het racisme noernt, en dat wat jij een 'provocatie' noernt. Dat werkt dus niet.”³⁸

26.Twintig dagen voor de verkiezingen stuurt een kameraad woordvoerder een persoonlijke mail aan Dyab Abou jahjah. Hij stelt er : we zouden veel kunnen winnen als je deze twee punten zou kunnen overbrengen : ik kom op voor alle werkers, ik ben niet de agressieveling zoals sommigen mij afschilderen. Ik kom radicaal op tegen onrecht maar ik ben tegelijk heel redelijk. En dat zijn twee zaken die perfect samengaan.”³⁹ Later herhaalt de kameraad zijn bekommernis naar Dyab op een stuurgroep van Resist, en zegt ook dat hij meer moet lachen voor de camera. Dyab antwoordt dat zit niet in mijn karakter , maar zit erg verveeld met een 'paternalistische' toon die hij bij de kameraad van de PVDA ervaart. Daarop schrijft een kameraad van het PB een antwoord ik ben het oneens met je vraag aan Dyab om 'redelijk' en 'gematigd' te zijn. je vraagt aan Dyab dat hij zou zeggen 'neen, ik ben helemaal geen agressieveling...'. Ik vond het totaal ongepast dat je hem op de frontvergadering voorstelde als 'de ideale schoonzoon'. Gelukkig kwam X tussen en zei hjj : 'ik vind dat Dyab geen sorry-discours moet houden en ik vind niet dat Dyab iets aan zijn discours moet wijzigen/ Ik ben het daar mee eens... Dyab is niet de ideale schoonzoon, Dyab is een strijder, een organisator, een emancipator en het is daarom dat hij door het slijk gehaald wordt net zoals D'Orazio.. Ik vind dat jouw discours naar de "jonge marokkaantjes' belerend en paternalistisch is. Naar mijn mening koesterjij de illusie dat de Spartacus van de migranten zich het "sympathieke imago' van Uncle Tom zou kunnen aanmeten... Dyab zai nooit een 'sympmathiek imago" verkrijgen door zich te 'verexcuseren" of leer te lachen voor de camera'. Hij kan slechts 'respect' afdwingen door de strijd consequent te voeren”.⁴⁰ Het is een gauchistisch antwoord. Het uitgangspunt van de kameraad woordvoerder was correct : hoe beter overkomen . Het wordt van tafel geveegd met een tegenkritiek op het 'paternalisme'.

27.Die schoktherapie zit ook in het profiel van de lij'sttrekker, en dus de lijst. Een kameraad syndicalist van het CCK schrijft nadien : Wie wil nu hier achter een militante moslim lopen, die overwegend praat over de problemen van zijn gemeenschap ? Dat is toch absurd ? Dat is toch de problemen extra moedilijk maken ? Hoe komt het eigenlijk dat Abou Jahjah zulk een imago heeft ? Hij gaat geen duimbreed af van zijn idee, voor mij moet dat niet als politieke beweging, maar dan moetje niet verwachten van veel steun te krijgen. Heeft het zin met zulk radicaal profiel deel te nemen aan de verkiezingen ? Want een kiescampagne is toch een campagne om de massa te winnen voor onze analyse, voor ons alternatief en voor onze ordewoorden. We moeten weten wat we willen, vele mensen keren zich van ons af. Geen kat gelooft dat hij in het parlement het ook voor Belgische arbeiders zal opnemen. Hij zal het hebben over discriminatie.”⁴¹

28.Vooral in de laatste twee weken ontwikkelt zich dat een tegen alien gevoel, het sectarisme. Vanaf men enkele militanten rond een organisatie verzamelt, bestaat het gevaar zich terug te plooien op zichzelf in zijn eigen kleine kring van vertrouwelingen. Men beschikt over een confortabele entourage die zekerheid biedt, iedereen kent de Grote Waarheiden van de beweging en stelt een zeker misprijzen ten toon tegenover diegenen die nog vertoeven in het obscurantisme... , zo waarschuwden de prille kiem van de partij, de studentenbeweging in 1968 reeds'.⁴²

Binnen de ploeg wordt er een meer en meer linkse koers gevaren die vooral in de teasers (e-mails) van Resist te vinden is. Toen het incident met Mimount Bousakia (ze werd door een AEL meisje van 14 aan de haren getrokken) door de media werd opgeklopt tot voorpaginanieuws hebben we niet nuchter geantwoord maar de zaak principieel weggelachen. Als antwoord verscheen een mail onder de titel sla op vrouwen , waaronder een krop sla op het hoofd van Zohra te zien was. De week voor de verkiezingen prezen we Dyab Abou Jahjah aan als de ergste nachtmerrie van Verhofstadt , terwiji zijn glimlachend hoofd door de slaapkamerraam van de premier tuurde.

29. Is ons discours niet dikwijis veel te radicaal ? Is dat het bewustzijnsniveau van ons kiespubliek ? , vraagt een kameraad syndicalist van het CCK zich af. 'De ergste nachtmerrie' bijvoorbeeld, slaat dat aan bij veel mensen ? Was Verhofstadt eigenlijk ontmaskerd ? Hij heeft zich, anders dan Dehaene, steeds afzijdig gehouden. Bovendien was dat zowat de slogan van de groenen, dat ze de 'ambetanterikken' wilden zijn in de regering. Of 'de enigen die schrik moeten hebben van Resist zijn de patroons'. Dat klinkt straf, maar wat vinden de mensen daarvan ? Ik weet dat dit mensen afschrikt, het sluit aan bij hun ideeen over 'ze gaan verhuizen met hun fabrieken'... Het is mijn ervaring rond het bedrijf dat je niet zozeer scoort door de tegenstander zwaar aan te pakken, maar omdat je eigen voorstellen als juiste overkomen. De mensen zijn er eigenlijk niet zo voor datje boven hun kom een gevecht met politieke tegenstanders voert.”⁴³

In feite is de kritiek van het reformistische lid van de burgerij, Peter Mertens: de radikaal kleinburgerij in de toenmalige leiding van de PVDA was niet instaat een consequente verkiezingstrategie uit te bouwen waarbij een front aangaan met andere organisaties, het plaatsen van populaire personen op de eenheidslijst een consequente verbetering betekent van de PVDA zélf en hun glans en uitstraling kunnen overdragen op de PVDA waardoor haar electorale betrachtingen kunnen worden gerealiseerd: genoeg stemmen voor een verkozen vertegenwoordiging.
Men was niet genoeg in staat – wellicht liet de persoonlijkheid dat ook niet toe – om Dyab JahJah en de AEL hiervoor te recupereren.....Verslagen, notas en rapporten leren Peter Mertens dat de aanhang in de PVDA voor de radicaal kleinburgerlijke stroming sterk is afgenomen. Zij staat meer en meer geïsoleerd.... In 2004 zal de burgerlijk reformistische strekking genoeg argumenten hebben verzameld om van haar politieke en ideologische opstelling de overheersende opstelling te maken in de PVDA. Hierbij worden alle “resten” van verzet tegen haar opgeruimd.....

1.6. geen breukpunt van de eerste twee plaatsen

32.Op de tweede zitting van het Zevende Partijcongres werden een verkiezingsfront in Antwerpen met 88% goedgekeurd, met 6% tegenstemmen en 7% onthoudingen. Er werden vijf voorwaarden gesteld :

l. het profiel van de lijst moet de weerstand en afkeer tegen het imperialisme en kapitalisme weerspiegelen zoals 'Debout' dat deed.

2. Het programma moet de weerstand propageren tegen etke oorlog, gevoerd door het imperialisme tegen de volkeren of door het patronaat tegen de werkende bevolking.

3. De lijst moet pluriform zijn wat samenstelling betreft zowel op het gebied van nationale origine, filosofische en religieuze overtuiging, geslacht.

4. In de huidige omstandigheden en om de politieke inzet van de kiesstrijd aan te geven is Dyab Abou Jahjah de lijsttrekker. De twee plaats moet voor Kris Merckx zijn, de meest gekende woordvoerder van de partij, die door zijn praktijk de eenheid van de werkende klasse en de arbeiders vertegenwoordigt.

5. De PVDA wil ook dat de radicale arbeiderstendens (D'Orazio) op een goede plaats vertegenwoordigd is op de lijst.”⁴⁴

33-Uiteindelijk werden maar een punt helemaal gerealiseerd (pluriformiteit) en twee punten gedeeltelijk (afkeer tegen imperialisme en weerstand tegen eike oorlog). De 'afkeer van het kapitalisme, zoals Debout dat deed', noch 'de weerstand tegen het patronaat', noch de 'goede plaatsen voor radicale arbeidersleiders' kwamen uit de verf.

Het doel: behalen van genoeg stemmen om te komen tot een parlementaire vertegenwoordiging bepaalt “het profiel” dat we willen naar voren brengen in de verkiezingen. Hierbij werden – volgens Peter Mertens – ook gauchistische (en dat gauchisme wordt veroordeeld door Lenin zo “bewees” hij met de bovenvermelde citaten) fouten gemaakt.... en dit “op zich juiste standpunt” werd door “gauchistische elementen in de leiding” overstemd of weggehoond of genegeerd.

De plaatsen op de verkiezingslijst bepalen het profiel

34.Doorslaggevend daarin was het feit dat de twee eerste plaatsen aan AEL werden gegeven, in tegenstelling tot de vierde congresvoorwaarde. Een nuchtere kameraad schrijft nadien : met een halve AEL-lijst is het logisch dat migranten als thema gedeclareerd worden door de media, daar moeten we nu niet over zeuren.”⁴⁵ 0ns gebrek aan electorale strategie leidt ons tot die wereldvreemdheid : wij hebben een evenwichtig profiel (arbeidersstrijd en anti-imperialisme) voor ogen, maar begrijpen niet dat de 'wetten' van de burgerlijke verkiezingen zich vooral richten op de electorale plaatsen. Feit is dat wijzelf er bewust voor gekozen hebben om het racisme frontaal aan de lijst te zetten. Dat de media daar een karikatuur van zouden maken, was te verwachten , schrijft een andere partijmilitant. Met Dyab en Ahmed als blikvangers kozen we in feite voor een gelijke-rechten-campagne, inclusief voor het recht op moslimscholen, het recht op aangepast onderwijs voor allochtonen, voor quota bij aanwervingen... “⁴⁶ Wij verontschuldigen ons wanneer we over plaatsen onderhandelen. Aan de AEL werd gezegd : Wij houden ook niet van de discussie over 'plaatsen op de lijst", het gaat echter over een opvatting van het front... Het is geen electoralistische berekening van onze kant ; onze opvatting van electoraal front is een verlengstuk van het front tegen de oorlog...”⁴⁷

35. De eerste plaatsen op een verkiezingsiijst drukken het profiel en de themata van de hele lijst uit, schrijft een arbeidster : lk vind het ook niet goed dat er twee mensen van AEL vooraan op de lijst staan. Nu heeft men er de lijst van AEL en Abou Jahjah van gemaakt in de media. Men had een bekend gezicht van de PVDA er direct onder moeten plaatsen. Dit geeft direct een ander beeld : een veel sterkere verbondenheid. Het zou ook de andere punten zoals gratis gezondheidszorg, 32-urenweek, de partij met de dokters uit Bagdad, meer op de voorgrond plaatsen. , schrijft een arbeidster.⁴⁸ Het is een onmogelijke zaak de mensen proberen te verenigen rond een lijst en een kopfiguur, die de ontvoogding van de nationale minderheden op de eerste plaats stellen. , zegt een kameraad gemeenteraadslid.⁴⁹

De discussie over de plaatsen in de onderhandelingen

36.In het trimestrieel activiteitenrapport van het Politiek Bureau wordt de kwestie behandeld onder de titel De plaats en de inbreng van de PVDA op de lijst Resist is niet het gevolg van ons "laten doen', maar is het resultaat van onze positieve politieke keuze om tot een front te komen. Er wordt geschreven : een onderhandelingsmandaat is niet gelijk aan het 100% bekomen van alle vooropgestelde objectieven. Indien dit wel zou zijn, moet men niet onderhandelen. Ook dat maakt deel uit van het leren werken met andere organisaties en met niet- communistische partners in een front.”⁵⁰ Daarover bestaat dus onduidelijkheid : was het mandaat van het congres inderdaad een minimumplatform, dan had de discussie over de twee plaatsen effectief een breukpunt moeten vormen. In de toekornst moet dit zonder enige dubbelzinnigheid worden vastgelegd : weike punten zijn er breekpunten, welke punten zijn discussie-orientaties.

37.Als het een onderhandelingsmandaat was en een onderhandelingsorientatie is het juist dat niet 100% moet bereikt worden. Maar dan nog gaat het dan om weike keuzes we maken, zoals het rapport verder stelt : Men aanvaardt dat bepaalde onderdelen van een vooropgesteld objectief minder of niet gehaald worden tenvoordele van het bereiken van andere doelstellingen, die men op dat ogenblik meer belangrijk acht.”⁵¹

38.Vanaf de eerste onderhandeling, op 17 december, eist AEL de eerste drie plaatsen op: wij willen een signaal geven, dat mensen van de allochtone gemeenschap een centrale rol spelen, en niet dienen als illustratie of versiering op een autochtone lijst. Het is een uitdrukking van een duidelijke lijn, een radicale lijn binnen de migrantengemeenschap. We willen niet doen als al de anderen, een migrant van voor ats versiering. We willen de criminalisering van de AEL als organisatie ontkrachten.

Reactie van de PVDA-delegatie : Dyab op eerste plaats en Ahmed als plaatsvervanger is sterk genoeg als signaal, wij doen zware inspanningen voor het front. We zijn voor de ontvoogding van de hele klasse - en niet alleen de minderheid ervan - om het systeem te breken. De drie eerste plaatsen zullen bij ons niet passeren. Daarop wordt afgesproken dat er vijf mogelijkheden aan het bestuur van AEL en aan het bestuur van de PVDA zullen worden voorgelegd: Dyab-Ahmed-Zohra; Dyab-Zohra-Ahmed; Dyab-Kris-X (een vrouw van Belgische afkomst, niet PVDA, niet AEL); Dyab-Mie-Ahmed ; Dyab-Zohra-John Maris”⁵² In vier van de vijf voorstellen krijgt de PVDA de tweede plaats. leder moet terugkomen met twee mogelijke voorstellen. Bijkomende moeilijkheid is dat er een vrouw op de eerste drie plaatsen moet staan, en dat de AEL enkel mannelijke kandidaten voorstelt.

39.De PVDA beslist tot volgende twee voorstellen : (a) Dyab - Mie - Ahmed, (b) en in tweede orde Dyab - Zohra - Ahmed.⁵³ Een week later, op 23 december, zegt Dyab dat hij door zijn bestuur is teruggefloten : de twee eerste plaatsen voor AEL, de rest is open. lk heb het aspect van 'de eigen organisatie een kans geven en opbouwen doorheen deze verkiezingen' onderschat en ik geef het bestuur daarin gelijk. Ik heb mij misschien te toegeeflijk opgesteld vorige keer. Reactie van de PVDA-delegatie : Er is een achteruitgang in plaats van een vooruitgang : jullie hebben maar een voorstel in plaats van de afgesproken twee. Wij hebben hier geen mandaat voor. "⁵⁴ Tegelijkertijd verdedigt Dyab het voorstel dat de lijst naar de buitenwereld vooral rond de AEL wordt opgebouwd.

40.Daarop is er discussie in de partijieiding. Het was klaar dat AEL een breukpunt maakte van de eerste twee plaatsen, en dat Resist niet zou geboren worden wanneer we voet bij stuk hielden. We hadden echter op dat punt niets anders kunnen doen dan breken. Dat hebben we niet gedaan. Er wordt afgesproken een brief aan de AEL-leiding te schrijven. De eerste twee plaatsen kunnen voor AEL zijn, maar van het principe dat de lijst rond AEL en de PVDA zal worden opgebouwd wordt een breukpunt gemaakt : ook aan jullie vraag om de eerste plaatsen voor AEL te reserveren willen we tegemoet komen, maar binnen een concept dat het duidelijk gaat om een frontlijst rond AEL en PVDA... Als jullie oordelen dat jullie objectieven in de huidige omstandigheden beter gediend zijn door een frontlijst rond de AEL, dan zullen we dat respecteren. In dat geval zai de PVDA met een eigen lijst opkomen en kunnen er kiesafspraken gemaakt worden. "⁵⁵ Dat wordt door de AEL aanvaardt, en uit zich in het feit dat ook Zohra Othman bij de initiatiefneemsters komt.

41.Op 18 januari beslist het Centraal Comitee tot slot unaniem (een onthouding) op basis van wat we bereikt hebben (derde en vierde plaats en lijstduwer) stellen we geen bijkomende eisen meer. De rest is dan voor de onderhandelaars. En voor de senaat komen we op als PVDA. We doen een test in Antwerpen.”⁵⁶ Het standpunt dat op het Centraal Comitee de doorslag geeft luidt : : Ik ben voor geen enkel breekpunt meer. Men moet het belang van de alliantie tussen de arabisch nationalisten en de communisten begrijpen. Voor een keer kunnen we een bres slaan in de immigratie. Voor de migrantengemeenschap zijn de communisten de duivel. Na wat we bereikt hebben, kunnen we geen breekpunten meer stellen. We moeten niets vrezen van hen.”⁵⁷

42.We moeten bij eike verkiezingsonderhandeling vastleggen wat onze breekpunten zijn. De kwestie van de twee eerste plaatsen hadden breekpunten moeten zijn, ook al was de lijst er dan wellicht niet gekomen. Nu hebben we te veel toegevingen aan de AEL gedaan, toegevingen die ook beslissend waren voor de politieke uitstraling van de lijst. In de eerste twee onderhandelingen waren we ook in het defensief gedrongen. Wij hadden - net zoals zij - ofTensiever moeten zijn. De twee keer dat wij een breuk hebben overwogen en geformuleerd (het afwijzen van hun standpunt voor frontlijst die open enkel rond hen zou zijn, en het volledig afwijzen van hun e voorstel tot programma) is AEL ook teruggekomen.

1.8. geen enkele strategie naar de Antwerpse arbeidersklasse

43. De vijfde voorwaarde die het Partijcongres aan de lijstvorming had opgelegd luidde : De PVDA wil ook dat de radicale arbeiderstendens (D'Orazio) op een goede plaats vertegenwoordigd is op de lijst. Daar is niets van gekomen. In feite was er geen enkele strategie naar de arbeidersklasse in Antwerpen. De arbeidersverantwoordelijke (STAAp) heeft in de campagne een andere, interne, taak opgenomen. Bij de vijf centrale instrumenten van de campagne was er geen speciaal luik naar de bedrijven, terwijl er bijvoorbeeld wel een concept werd uitgewerkt voor Resist in Scholen. (...)

1.9. gebrek aan politiek en suivisme tegenover de AEL

45-Vanaf het begin is er eenzijdige beoordeling over AEL geweest. In een tekst van het Politiek Bureau aan de congresafgevaardigden wordt het 'fenomeen AEL' als volgt samengevat : een progressief verschijnsel en de uitdrukking van de anti-imperialistische weerstand van de volksmassa's in de Arabische landen en bij ons ; een uitdrukking van verzet tegen de blijvende achteruitstelling en racisme waar de migranten het slachtoffer van zijn : een afwijzing van de onderwerping van de migranten in de burgerlijke partijen : een lekenbeweging die een front met de communisten wil.”⁵⁸

46.Zo is duidelijk dat de AEL niet louter een progressief verschijnsel is en een lekenorganisatie , zoals de tekst stelde. Maar dat vanaf het begin twee elementen met elkaar kampen binnen de Arabisch Europese Liga : een progressieve vleugel die de klemtoont legt op een bevrijdend Arabisch-nationalisme en anti-imperialisme, en die de hand uitsteekt naar de progressieve Belgische gemeenschap, enerzijds. Een conservatieve vleugel die zich de hoofdkiemtoon legt op de Islam, en op de eigen gemeenschap anderzijds. De PVDA wil samenwerken om de eerste vieugel te versterken, en om de AEL in de politieke storm niet op zichzelf te laten terugplooien. Op dat ogenblik is de progressieve stroming dominant, en beheerst ze de conservatieve stroming door een bevrijdende interpretatie van de Islam te maken.

47.Doordat geen dialectisch oordeel over AEL werd geveld, werd ook de strijd op de reactionaire vieugel van de AEL niet gevoerd. Zeker niet op de punten die zij als 'hun sterke punten' naar voor brachten : cultuur en identiteit. Wij hebben onze visie over cultuur tijdens de campagne nooit verdedigt : “In een klassenmaatschappij is eike cultuur noodzakelijkerwijze een klassencultuur. ledere nationale cultuur is opgesplitst in twee tegengestelde culturen. (...) lemand zei : men moet de cultuur en de eigenheid van elk volk respecteren. 0 ja ? Ook als het tirannieke patriarchaat tot de 'eigen' cultuur wordt gerekend ? Ook als de "eigenheid van het volk' wil dat de vrouw een slavin is ? Moeten we het moslims fundamentalisme respecteren dat Salman Rushdie ter dood veroordeelt boor het schrijven van een boek ? Moeten we het katholiek fundamentalisme beamen dat de paus onfeilbaar is ? Dat de Heilige Maagd verschenen is in Scherpenheuvel en dat de vrouw ondergeschikt is aan de man ? (...) Het kapitaal heeft geen nationaliteit, het beweegt zich vrij over de planeet. En naarmate de crisis feller wordt, proberen de rijken de controle over de mensen te behouden met nationalistische en religieuze slogans. (...) De wereld is ons dorp. In eike straat van ons dorp doet zich een sociale strijd voor en iedereen die door die straat loopt, moet positie kiezen.”⁵⁹

48. Een kameraad, raadgevend lid van het Centraal Comitee, schrijft : ik vind dat er suivisme is tegenover Dyab. Wij hebben geen communistische lijn rond de strijd voor burgerrechten van migranten, enkel Objectief. Onze elementaire politieke verworvenheden in de massalijn hebben we niet gebruikt : in de mijn is iedereen zwart, bij Caterpillar werken 42 nationaliteiten naast elkaar in een arbeidersgroep, alle arbeiders zijn migranten... We hebben ook de mensen die 20 jaar rond migratie werken niet ingeschakeld rond het uitwerken van de eigen lijn . We hebben zeifs niemand op Franz Fanon, Malcolm X, The Black Boisjewiek doen werken. Pas als je een communistische lijn hebt rond bevrijding van de migranten kan je dat ook aan de 'witte' arbeiders overbrengen.”⁶⁰

49.Er was ook niemand voorzien voor de politieke lijn uit te werken. Niet in het studiebureau, niet daarbuiten. De kameraad die met eike avond met Dyab in debat ging moest overdag de organisatorische campagne leiden. "s Morgens om 09 uur kiesleiding rond de vijf assen : Resist Aan Tafel, Resist-o'Foon, Resist On Tour, Resist in Scholen en E-Resisting. Het behandelen van de problemen die dat stelde. "s Avonds, tussen 28 april en 14 mei eike avond, op tour. lemand die eike avond in naam van de partij spreekt moet daarvoor de tijd krijgen, en worden vrijgesteld zoals Kris Merckx destijds. Ook om de beste argumenten te systematiseren, de inhoud te evalueren, specifieke vragen aan het studiebureau te stellen. Het is absurd om 'daarnaast' nog eens eindverantwoordelijke voor de gehele campagne te zijn.(...)

III. De toekomst van Resist___________________________

69.Op basis van dit bilan moet het antwoord eenvoudig klinken Resist ontbindt zich . De voormalig hoofddelegee van een chemisch bedrijf mailt : Beste jongens en meisjes van de PVDA, wordt nu toch eindetijk eens wakker. Normaal reageer ik, althans niet openlijk, op een artikel, maar dit wordt me toch al te gortig. Resist "was" een experiment, blijkbaar goedgekeurd door een meerderheid op een congres. Dit experiment is duidelijk mislukt, en in de samenstelling van de de kieslijsten, en in zijn doelstelling(en). Daarbij heeft het de PVDA nogal wat schade toegebracht bij leden en simpatisanten. Een dee! in jaren opgebouwde goodwill is verdwenen. Dit herstellen zai niet in een handomdraai kunnen. De PVDA is een communistische arbeiderspartij en dient zijn eventuele verkiezingsallianties ter linkerzijde te zoeken. Dat men nu eens al zijn mogelijkheden en energie steekt in het opbouwen van een echt links alternatief, los van ras, relegie of nationaliteit. Een alternatief waar iedereen die streeft naar een waarachtige socialistische maatschappij kan achter staan . Zich vergissen is menselijk, zich blijven vergissen is dodelijk! Back to Basics, please!.”⁶¹

70. Er is een andere factor waar mee rekening moet worden gehouden. We moeten niet plotsklaps alle bruggen verbranden. Zo waarschuwt een andere kameraad : Het is een goede zaak dat de PVDA een klaar en duidelijk standpunt inneemt over de oprichting van de MDP. Ik ben het ook volmondig eens met de analyse die de partij maakt van de voorbije verkiezingen en de evolutie binnen de AEL. Toch ben ik het niet eens met diegenen die de AEL nu bestempelen als een extreem-rechtse beweging. Ik ben ervan overtuigd dat er binnen de AEL op dit moment verschillende stromingen aanwezig zijn. Het gaat erom de progressieven binnen de AEL, die de recente ontwikkelingen ongetwijfeld ook met lede ogen aanzien, zoveel mogelijk te steunen in hun discussies met de religieus-extremistische stromingen. We hebben met de PVDA in het verleden al genoeg foute inschattingen van partijen en bewegingen gemaakt door te snel te willen oordelen. Laat ons niet in die fouten hervallen! Laten we met de AEL verder blijven discussieren en zelfs akties voeren, uitgaande van wat ons bindt. Onze kritiek op andere punten - die we zeker ook moeten geven - zai des te gemakkelijker aanvaard worden.”⁶²

71. Hoe winnen we de jonge medewerkers aan Resist en hoe winnen we de meest linkse vieugel binnen de Arabisch Europese Liga. Daarvoor zijn verschillende opties naast Resist zoals de solidariteitsorganisatie van de jongeren met Palestina (waar de meesten lid van zijn) of een eventuele oprichting van Stop USA in Antwerpen.”

Dus “de meerderheid van de partij” is akkoord met het rechtsopportunisme van Kautsky en moet dus consequent zoeken naar mogelijkheden om een zo gunstig mogelijk PROFIEL te maken om bij verkiezingen genoeg stemmen te winnen voor een parlementaire vertegenwoordiging (De taak voor een “communistische arbeiderspartij” of “de centrale assen van het werk van een bolsjevistische partij” zoals Peter Mertens via CITATEN -“het zwaaien met de werken van Lenin”- van Lenin meent te kunnen bewijzen)

En hiervoor moet men wat de AEL betreft “de stemmen winnen bij de progressieve en niet-religiueze-exremistische elementen binnen de arbeiders van migrantenoorsprong” (alléén zij die mogen stemmen uiteraard!) door in te werken op de “linkse vleugel” binnen de Arabisch Europese Liga.

Aan de hand van uitgezochte citaten, uit uitgezochte boeken, brieven en rapporten wordt het IDEE van de eigen visie opgebouwd. Het lijkt op “de praktijk is de toets van de waarheid”, het lijkt op “democratisch centralisme”, het lijkt op “concrete” analyse, maar het is gewoon eclecticisme.
Er is géén controle op de gebruikte rapporten: waarom bepaalde wel en waarom andere niet, welke waren in de meerderheid, waarom de uitgezochte citaten uit dan weer uitgezochte rapporten dus wat over de rest van een tekst en wat over de rest van de teksten?

Het is duidelijk (ik zal dat -in een volgens artikel - aantonen door manier van werken van Peter Mertens te analyseren) dat (als al die aangehaalde rapporten en nota's nu eens niet zorgvuldig uitgezocht en “geciteerd” maar werkelijk een correcte “steekproef” vormt van wat de politieke opvattingen en ideologie is bij de meerderheid van leden en kaders) er, vanaf '86-87 - de komst van Gorbatsjov- een sterke ontwikkeling van DOGMATISME is geweest, waarop een “links” opportunisme (een kleinburgerlijk radicalisme) tegenover een “rechts” opportunisme (een burgerlijke-democratisch revolutionarisme) kwam te staan.
NA 1999, en zeker na 2003 heeft het rechts opportunisme de overmacht gekregen en heeft zich ontwikkeld tot uitgesproken REFORMISME.

Tegenover dit “links” én “rechts” opportunisme hadden de enkele, politiek en ideologisch echte revolutionairen in de PVDA, géén kans.
De vertegenwoordiger van deze kleine groep revolutionairen was Ludo Martens.

1http://www.pvda.be/nieuws/artikel/interview-peter-mertens-tegen-brutale-ik-cultuur-van-het-neoliberalisme.html?utm_source=pvda2013-02-03&utm_medium=email&utm_content=html&utm_campaign=portalnewsletter

, 31 januari 2013, Interview Peter Mertens: tegen brutale ik-cultuur van het neoliberalisme, Overgenomen uit De Standaard (31/01/2013)

2 IH, bilannota's voor CC, 21 mei 2003

3 WE, vragenlijst verkiezingen

4 SH, bilantekst 'na de verkiezingen' 25 mei 2003

5 Campagnes Clectorales 2003-2004, On'entations du PTB. Synthese sCminaire 3 juillet 2002

6 Resolutie Centraal Comitee PVDA, 10 augustus 2002, punten 27-33-34-20-35

7 De parlementsverkiezingen van 2003 voorbereiden. Nota voorgelegd aan het CC van oktobert 2002. Punten 21-22

8 De parlementsverkiezingen van 2003 voorbereiden. Nota voorgelegd aan het CC van oktobert 2002. Punten 32 en 52

9 De parlementsverkiezingen van 2003 voorbereiden. Nota voorgelegd aan het CC van oktobert 2002. Punt 53

10 Besluiten CCK, 27 oktober 2004. Punt 7. Verkiezingen (tekst aan het Congres voor te leggen)

11 Politiek Bureau, 18 december 2002, Uitgebreid Verslag

12 TDM, AEL krijgt warm onthaal in arbeiders-gemeente Zeizate. Artikel in Solidair.org, Hjanuari 2003

13 W.I. Lenin, De linkse stroming; een kinderziekte van het communisme. Amsterdam, Pegasus, achtste druk, biz 51-52

14 JF, observations sur ie bilan des resultats Clectoraux (16juni 2003)

15 JF, observations sur ie bilan des resultats electoraux (16juni 2003)

16 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 7, punt 14

17 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 9, punt 18

18 DG, nota's over Resist, 26 mei 2003

19 W.I. Lenin, De linkse stroming ; een kinderziekte van het communisme. Amsterdam, Pegasus, achtste druk, biz 52

20 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 7, punt 14

21 Ibidem, biz I punt 2

22 Centraal Comitee, 11 december 2002, uitgebreid verslag.

23 Centraal Comitee, 11 december 2002, uitgebreid verslag

24 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 4, punt 8

25 DG, nota's over Resist, 26 mei 2003

26 MV, geschreven nota's verkiezingen

27 geciteerd in : Ludo Martens, Nadine Rosa-Rosso. De Partij Van De Revolutie, 1996, biz. 247.

28 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 2, punt 4

29 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 3 punt 7

30 SH, bilantekst 'na de verkiezingen' 25 mei 2003

31 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 7, punt 15

32 ME, verslag basiscel Borgerhout 5 juni 2003

33 SD, opmerkingen - ideeSn bilan kiescarnpagne 2003

34 Centraal Comitee, 11 december 2002, uitgebreid verslag

35 N, nota's bij bilan, s.d. (2003)

36 EVO, reacties patienten na de verkiezingen

37 RDH, kiesleiding Antwerpen, 20 mei 2003

38 CC, kiesleiding Antwerpen, 20 mei 2003

39 KM, de laatste rechte lijn (deel 2), mail aan Dyab Abou Jahjah, dinsdag 29 april 2003

40 PM, aan KM en kiesleiding. Nota 2 mei 2003

41 DG, nota's over Resist, 26 mei 2003

42 SVB, Ervaringen ait tweejaar strijdte Leuven, 1968, biz 11

43 DG, reacties op ontwerpresolutie CC over verkiezingen, 24juni 2003

44 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 4-5, punt 9

45 DVG, 26 mei 03

46 GVD, balans verkiezingen 2003

47 AEL-PVDA en electoraal front, tweede discussie 23 december 2003.

48 MV, geschreven nota's verkiezingsuitslag

49 DG, nota's over Resist, 26 mei 2003

50 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 6, punt 12

51 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 6, punt 12

52 bijeenkomst met AEL, 17 december 2002

53 Politiek Bureau, 18 december 2002, uitgebreid verslag

54 AEL-PVDA, electoraal front. Tweede discussie 23 december 2002

55 Aan het bestuur van de AEL, vanwege het Politiek Bureau van de PVDA. Brussel, 7januari 2003.

56 Centraal Comitee, I8 januari 2003, uitvoerig verslag

57 tussenkornst op Centraal Comitee, 18 januari 2003, uitvoerig verslag

58 Politiek Bureau, trimestrieel activiteitenrapport, 21 maart 2003, biz 4, punt 9

59 Ludo Martens, inleiding Tien Gekleurde Meisjes, Berchem, biz 9-15.

60 IH, bilannota's voor CC, 21 mei 2003

61 LH, discussieforum PVDA, 30 juni 2003

62 A, discussieforum PVDA, 30juni 2003