De concurrentie tussen de kapitalistische distributie-monopolies ( Carrefour, Albert Heyn, Delhaize, ...enz), in een wereld waar door algehele verarming, “de markt” (van werkers-consumenten) zijn grenzen heeft

Sinds ongeveer 1980 eindigde definitief de naoorlogse sterke groei van de internationale (wereld-)markt. De enorme continue stijging van productiviteit, die de bedrijven doorvoerden om de concurrentiestrijd te voeren , botste zo op de “eindigheid of de grenzen van de markt¨. Een stijgende hoeveelheid aan producten en een stijgen van soort producten moesten altijd nog verkocht geraken op een markt. Daar waar de concurrentie erin bestond de bestaande markt te veroveren voor een bepaald product, voor de concurrent dat kon doen, verscherpte de concurrentie omdat men marktaandelen moest veroveren die de concurrent had voor een bepaald product.
In ieder land en in ieder deel van de wereld werd de politiek van de plaatselijke burgerlijke opeenvolgende regeringen sinds 1980 dan ook: de competitiviteit van de “eigen” bedrijven verhogen om die verscherpte concurrentie aan te gaan, met bedrijven elders in de wereld. Dat was het begin van besparingen op de lonen, en op de sociale zekerheid en op alle “uitgaven” voor de gewone werkers, omdat het geld moest gaan naar subsidies voor bedrijven, bijvoorbeeld het toestaan van verlagingen van de “patronale bijdragen” aan de sociale zekerheid of het verminderen van subsidies voor de aankoop van levensnoodzakelijke producten, bv voor brood, rijst, bak- olie.
Ook in België waren er sinds 1980, doorlopend besparingen op het loon, sociale zekerheid en gezondheidszorg.

De distributie monopolies zijn de kapitalistische bedrijven die verantwoordelijk voor de “verdeling van de door monopolies geproduceerde producten, bijvoorbeeld de monopolies van voedingsproducten en dranken. Deze laatsten “kopen” de grondstoffen voor die voedingsproducten, of zelfs de natuurlijke voedingsproducten zelf in de landbouw(akkerbouwbedrijven, tuinbouwbedrijven, fruitteeltbedrijven en veeteelt bedrijven (vlees eieren en melk).
In de landbouw overheerst het kleinbedrijf waarbij de producent (de boer) leeft van de verkoop van zijn product(en)..
De boer-producent verkoopt zijn producten aan monopolies in de voedingssector, die ze als “grondstof” gebruikt voor de productie van voedingsproducten. (Over de landbouw als “grondstoffen leverende” sector aan de voeding en drankmonopolies lees 8-3-2023 De onoplosbare tegenstellingen binnen “de Vlaamse regering” wat betreft “het stikstofplan” is niet meer dan een SYMPTOOM van de tegengestelde klassenbelangen tussen werkende klasse en burgerij, die de burgerlijke maatschappij niet kan en wil oplossen
De door monopolies geproduceerde voedingsproducten worden “verkocht” aan de distributiebedrijven, die ze dan in hun winkels en supermarkten verkopen aan de werkers-consumenten.

In de distributie-sector ontwikkelden zich eerst “nationale” distributie-ketens, die dan onderling “binnenlands” beconcurreerden. Sommigen ontwikkelden zich tot monopolies die zich internationaal inplantten en concurreerden dan “over de grenzen heen”.
De ontwikkeling naar “eindigheid van de markt” samen met de ontwikkeling tot internationaal ingeplante distributie-ketens deden de concurrentie-strijd in de distributie-sector verscherpen.

De corona-epidemie en nu de imperialistische oorlog in Oekraïne zijn triggers voor het verscherpen van het probleem “eindigheid van de markt” en het opdrijven van productiviteit omwille van de concurrentiestrijd op marktaandelen van die “eindige markt”.
Ze “triggerde” vooral de speculatie en de mogelijkheden van monopolies om prijzen te “zetten”. Dit leidde tot algehele prijsstijgingen waarbij de prijsstijgingen voor grondstoffen en energie weer prijsstijgingen in de eindproducten veroorzaakten.
Dit verscherpte ook weer de concurrentie, daar de al dan niet en/of meer of minder “doorberekeningen” van grondstof- en energieprijzen in de prijzen voor de werker-consument voor zijn of haar aankopen.

De Standaard 21 feb 2023

“...’Het winkelsegment waar het vandaag moeilijk gaat, is dat van de (voedingssupermarkten Daar is een harde concurrentieslag aan de hand. In tien jaar tijd is er bijna de helft aan voedingssupermarkten bijgekomen, dat riskeert slachtoffers te maken.’ zegt Jan De Nys, ceo van Retail Estates. Carrefour, hard discounter Lidl, de hypermarkten van Cora, de keten Smatch (Louis Delhaize) … allemaal kijken ze aan tegen verliezen. Delhaize maakt nog wel winst dankzij synergieën met Albert Heyn, waarmee het steeds nauwer moet samenwerken. Colruyt, een voormalig Europees kampioen inzake winstgevendheid, ziet zijn marges dan weer onder druk komen.
Doordat de brutomarge bij de supermarkten lager ligt, komt de combinatie van druk op de verkoopprijzen ( door de sterke concurrentie) en stijgende kosten (…) Specifiek bij de hard discounters wijzen specialisten op een drievoudige druk. Die winkels moeten het hebben van pure prijsartikelen. Vooral de consumenten die het financieel het moeilijkst hebben, doen er hun inkopen. (….) Retail Estes verhuurt vooral aan niet-voedingswinkels, met panden tussen 500 en 3.000 vierkante meter groot. Reatil Estates heeft de huurindexering van zijn winkels goed kunnen doorrekenen.(…) Beleggers op de beurs behouden hun vertrouwen in vastgoedvennootschappen die baanwinkels aanbieden. Ten overstaan van vennootschappen die shoppingscentra of stadswinkels aanbieden heerst er meer wantrouwen. Het voordeel van baanwinkels is dat de huurkosten lager zijn dan in de steden, waar de huurprijzen fors kunnen oplopen. Vandaar dat de beleggers verwachten dat baanwinkels meer recessie-bestendiger zijn….”

De Standaard 15 feb 2023

“….Carrefour Belgium heeft afgelopen jaar verlies geboekt. Dat blijk uit het jaarverslag van de Franse groep Carrefour/ Een jaar eerder profiteerde Carrefour Belgium nog van de pandemie toen klanten meer in buurtwinkels hun aankopen deden. De Belgische supermarktsector staat onder grote druk en zit gekneld tussen stijgende kosten en consumenten die minder uitgeven. De druk op de markt vergroot nog doordat er supermarkten blijven bijkomen, terwijl ook meer Belgen aan de andere kant van de grens gaan winkelen in de hoop te kunnen besparen. Eerder bleek al dat hypermarktgroep Cora zware verliezen en dat ook een discounter als Lidle in België geld verliest. Dat ook Carrefour Belgium in het rood is gedoken, verbaast specialisten niet. De keten zit qua positionering geprangd tussen supermarkten met een scherp prijsprofiel en servicesupermarkten. Carrefour Belgium telt 794 verkooppunten, meestal kleine buurtwinkels en middelgrote supermarkten. De hypermarkten van Carrefour zijn al langer een blok aan het been. Carrefour Belgium bleek ook niet in staat om zijn partnership met Mestdagh in Wallonië verder te zetten. Het contract kwam bij Intermarché terecht. Nog in de sector kampt ook Smatch (Louis Delhaize) met rentabiliteitsproblemen. Ook Delhaize heeft het lastig….”

De distributiemonopolies, die de merkproducten wel “gedwongen” (door die voedsel- en drankmonopolies die deze merkprodukten leveren) aan hogere prijzen moeten verkopen, konden identieke producten, maar als ḧuismerken (bij aan de distributie-ketens verbonden producenten), aan lagere prijs aanbieden dan de merkproducten.
Dit leidde dan tot een verhoogde concurrentieslag binnen de voedings- en drankmonopolies:

De Standaard 17 feb 2023

“Voedingsmultinational Nestlé (…) heeft in het vierde kwartaal minder verkocht. Door prijsstijgingen shopt de consument prijsbewuster en kiest daarom meer voor huismerken in plaats van merkproducten, schrijft het financiële persagentschqp Blomberg.
In het vierde kwartaal verhoogde Nestlé zijn prijzen met zo’n 10 procent. De verkochte volumes daalden in die periode met 2,46 procent. (….) De grootste daling was merkbaar in de VS, daar daalden de volumes met 4,9 procent. (….)
Nestlé-topman Mark Schneider verwees naar de hoge inflatie, die druk zet op het budget van de gezinnen. Bi concurrent Unilever wordt er al een heel jaar minder verkocht. (…)
De winstmrge daalde tot 17,1 procent, omdat het bedrijf niet alle gestegen kosten kon doorrekenen. De nettowinst zakte zelfs met 45 procent tot 9,3 miljard.(…) Nestlé wil dit jaar zijn winstmarge opkrikken, kondigde Schneider aan. Daarnaast streeft het voedingsconcern naar een omzetgroei tusen 6 en 8 procent.

Verder leidt de onderlinge concurrentie tussen de distributie-monopolies tot een “stroomlijning van de meest competitieve monopolies en tot bv faillissementen bij “de concurrentie-slag verliezende” distributiebedrijven.
Van de laatsten zijn bijvoorbeeld MAKRO en nu ook de INNO een voorbeeld.
Maar ook bij de “winnende” monopolies betalen de werkers het gelag van de “stroomlijning” die zij doorvoeren.
Het is in dit kader dat we nu de “herstructurering” bij de Delhaize moeten zien. De huidige “herstructurering” is bevolen door de aandeelhouders van Ahold, een bijzonder winstgevende en dividenden-rondstrooiende groep.

De Standaard 16 feb 2023:

“De groep Ahold Delhaize presteerde zeer sterk in 2022. De groepwinst steeg met 4,8 procent tot 2,55 miljard, de omzet met 6,9 tot 87 miljard. Aandeelhouders krijgen 10,5 procent meer dividend. Wat brengt 2023 ?
Ahold Delhaize wil minstens de winstmarges van 4 procent behouden en 2 miljard cash overhouden na alle investeringen en kosten.(….) Over heel 2022 haalde Ahold Delhaize een operationele winst van 3,6 euro per euro omzet (3,6 procent(, maar in het vierde kwartaal was dat 4 cent per euro omzet (4 procent). Mulle blijft dat erg weinig vinden, omdat veel voedingsfabriekanten die merkartikelen produceren 15 procent en meer verdienen. Toch is Ahold Delhaize bij de betere leerlingen van de klas. Maar wat de aandelen betreft: Ahold Delhaize sloot af met een koerswinst van 8,02 procent. Wat wel duidelijk is, is dat in België AH het winnende pand is, en niet Delhaize. Daarom gaat nu de Delhaize-poot binnen de groep toch stroomlijnen… Want Ahold Delhaize zegt dat er bespaard moet worden: de efficiëntie van de winkelorganisatie te verbeteren en stappen vooruit te zetten inzake volumegroei. En zo kwam donderdag de aankondiging dat Supermarktketen Delhaize heeft de collectieve arbeidsovereenkomst over de organisatie van zijn winkels opgezegd. “

Een “faillissement” en/of overname ( het zich”laten overnemen”) is te beschouwen als een “terugtrekken van kapitaal” en het “overbrengen” naar nieuwe winstgevende sectoren ….,
Bij overname, in het BESTE geval dan, betekent dat : hetzelfde werk, loon en anciënniteit blijft, alleen maar nieuwe label op werkkledij ….
Maar meestal betekent het afdankingen, (misschien nog “collectief” via een “sociaal plan”, maar anders eerder “naakt ontslag), en bij de “blijvers” of ¨bij overname”, loonvermindering, meer flexibiliteit, meer uitbuitende werkvoorwaarden, verlies van anciënniteit, …. ofwel sua werkloosheid bij faillissement.
Bij werkloosheid zal het resulteren in: minder loon, slechter werkvoorwaarden bij “ander” werk (want indien de nieuwe job “beter” zou zijn, was men al eerder weg geweest).

De uitzichtloosheid van het kapitalisme: de blijvende concurrentiestrijd tussen de verschillende winkelketens of distributie-monopolies
Zo bijvoorbeeld bestond er bij winkelketens, in de diverse winkels personeel om advies te geven, bepaalde service te bieden of om met aankoop te helpen. Dit was dan ooit ingevoerd om een concurrentievoordeel te hebben, namelijk om klanten te lokken.
Maar met de toenemende digitalisering (en het integreren daarvan in bepaalde ketens) wordt dit voordeel tot een “extra-kost” ….
Als een grote keten een voordelige aanvoer heeft (zoals de “huismerken”), waardoor die lagere prijzen kan bieden heeft die dan weer een “concurrentievoordeel”.
Maar in het geheel zullen alle ketens de grenzen van de markt, de prijsverhogingen in de grondstoffen voelen. Maar dit verscherpt gewoon de concurrentie: de één kan eraan uit komen en betekent dan de doodsteek van de concurrentie die er niet aan uit kan komen. Maar overal betekent het: verhogen van de uitbuitingsgraad, werkloosheid bij faillissement, maar ook bij “afslanking” ingeval van “nieuwe oriëntatie”, degradatie van een mogelijk arbeidscontract aan lagere lonen, meer flexibiliteit als men “overgenomen wordt” of als men een nieuwe job moet aanvaarden.
De distributie is de laatste schakel van de productie-keten gaande van het goedkoop verwerven van grondstoffen, het verwerken en produceren van “gebruikers-produkten” (voeding, drank, huishoudproducten,….). De basis is een verkoop van een eindproduct, die dan de winst oplevert die “uitgesmeerd” wordt over heel de keten in handen van een groepje kapitalisten (alle vormen van het hebben van een controlerend en beslissend deel van aandelen). De hoogste vorm van “waren-economie” in dit monopolie-kapitalisme (imperialisme).
Het is een socialistische planeconomie (op basis van een onteigening van al die kapitalisten, door de werkende klasse die hiertoe overgaat) die de productie èn de ontwikkeling van producten en van de productietechnologie en distributie in functie van de collectieve behoeften, volledig in handen legt van de maatschappij zèlf.